Θεωρία-Συμβουλές για μπουζούκι

 ΝΟΤΕΣ-ΤΟΝΟΙ-ΗΜΙΤΟΝΙΑ

Ας ξεκινησουμε απο το γεγονός οτι οι νότες ειναι 12...

Απο αυτες οι 7 ειναι οι γνωστες μας φυσικες νοτες: ντο - ρε - μ ι -φα - σολ - λα - σι, ενω οι υπολοιπες 5 βρισκονται ενδιαμεσα σε αυτες, ως αλλοιωμενες δηλ.με καποια δίεση (#) ή κάποια ύφεση (b). Η δίεση οξύνει τη νότα κατά ένα ημιτόνιο, ενώ η ύφεση χαμηλώνει τη νότα κατά ένα ημιτόνιο.

Ημιτονιο ειναι η αποσταση απο ενα ταστο με το επομενο ή με το προηγουμενο. Δηλαδή δυο νοτες που βρισκονται διπλα-διπλα, εχουν μεταξυ τους αποσταση ημιτονιου.
Τονος ειναι η αποσταση δυο ημιτονιων. Δηλαδή δυο νοτες που βρισκονται σε αποσταση με ενα κενο ταστο ενδιαμεσα τους.

Καθε φυσικη νοτα με την επομενη εχει αποσταση τονου εκτός απο τις νοτες ΜΙ-ΦΑ και ΣΙ-ΝΤΟ, οπου τις χωριζει αποσταση ημιτονιου και λεγονται φυσικά ημιτόνια .(μάθετέ το απέξω οτι μεταξύ Μι-Φα και Σι-Ντο έχουμε απόσταση ημιτονίου).

Άρα η σειρα που βρισκουμε τις νοτες πανω σε μια χορδη απο ενα ταστο στο επομενο ειναι ντο - ντο# - ρε - ρε# - μι - φα - φα# - σολ - σολ# - λα - λα# - σι - ντο ή αν θελετε δειτε το και ετσι: ντο - ρεb - ρε - μιb - μι - φα - σολb - σολ - λαb - λα - σιb - σι - ντο.
Αυτη ειναι η θεωρητικη προσεγγιση και ετσι μπορειτε να βρειτε ψαχνοντας οποιαδηποτε νοτα θελετε πανω στην ταστιερα αρκει να μετρησετε σωστα...

Παράδειγμα

Ντο (C) Μείζονος ή Ματζόρε κλίμακας

τόνος (Ντο-Ρε)
τόνος (Ρε-Μι)
ημιτόνιο (Μι-Φα)
τόνος (Φα-Σολ)
τόνος (Σολ-Λα)
τόνος (Λα-Σι)
ημιτόνιο (Σι-Ντο)

Στο Μπουζούκι μας

Ντο ελεύθερο (4η χορδή)

+2 τάστα = Ρε

+2 = Μι

+1 = Φα

+2= Σολ

+2= Λα

+2 = Σι

+1 = Ντο

Παρατήρηση- Μιά και οι νότες μαζί με τις αλοιώσεις τους είναι 12 ξεκινώντας από την ελεύθερη χορδή του Μπουζουκιού μας καταλήγουμε στην θέση 11. Απο την 12 επαναλαμβάνουμε τον κύκλο σε μία οκτάβα κάτω

 ΠΟΙΕΣ ΟΙ ΧΟΡΔΕΣ ΤΟΥ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙΟΥ: ΝΤΟ (C) - ΦΑ (F) - ΛΑ (Α) - ΡΕ (D) ΑΠΟ ΠΑΝΩ ΠΡΟΣ ΤΑ ΚΑΤΩ (4ΧΟΡΔΟ)
ΡΕ - ΛΑ -ΡΕ (3ΧΟΡΔΟ)

Πώς να θυμάμαι τις νότες

• Παρατηρούμε πως οι «βούλες» -που είναι ίδιες σε όλα τα μπουζούκια- είναι πάντα στα τάστα 3 - 5 - 7 - 10 - 12 και ανταποκρίνονται στην χορδή (ρε) στις νότες Φα - Σολ - Λα -Ντο - Ρε. (Το Θυμόμαστε σάν ΦαΣολΛάΔα Ρε!) . Τα μπουζούκια έχουν μερικές «βούλες» πάνω στη ταστιέρα και μετά το 12ο τάστο, για τις οποίες ισχύουν τα παραπάνω σαν να ξεκινάγαμε απ' την αρχή, δηλαδή βάζουμε το Re στο 12ο τάστο και μετράμε πάλι Re στο 12ο τάστο - Fa στο 15ο - Sol στο 17ο - κλπ.
• Ενας προφορικός κανόνας λέει πως οι νότες με γιώτα (δηλαδή η Mi και η Si) δεν έχουν δίεση και εννοεί πως δεν έχει νόημα να βάλεις δίεση στο Mi και στο Si γιατί θα είναι το ίδιο με το Fa και το Do.

 Κλίμακες Δρόμοι Μακάμια

Όσοι έχουν κάνει μαθήματα μουσικής σε κάποιο ωδείο, πολύ γρήγορα θα έχουν ακούσει για τις κλιμακες ματζόρε και μινόρε. Πάνω σε αυτές στηρίζεται ολόκληρο σχεδόν το οικοδόμημα της κλασικής μουσικής παιδείας. Παρ' όλα αυτά, όποιος ασχοληθεί με την ελληνική παραδοσιακή μουσική, ή με το λαϊκό και ρεμπέτικο τραγούδι, θα δει ότι οι κλίμακες ματζόρε και μινόρε δεν επαρκούν, αλλά υπάρχουν πολλές ακόμα κλίμακες που χρησιμοποιούνται. Στην πρακτική των μουσικών μας έχει επικρατήσει οι κλίμακες αυτές να λέγονται Δρόμοι ή Μακάμια (αραβικά maqam). Οι δρόμοι αυτοί χρησιμοποιούνται κυρίως στην παραδοσιακή μουσική, από τους λαϊκούς μας μουσικούς και οργανοπαίκτες, αλλά και σε πολλά άλλα είδη μουσικής.

Περισσότερα για τις κλίμακες θα βρείτε στο PDF αρχείο παρακάτω.

• Διατονικό ημιτόνιο: Ημιτόνιο του οποίου οι νότες έχουν διαφορετικό όνομα Παραδείγματα (Σι-Ντο - Σολ#-Λα - Ντο-Ρεb)
• Χρωματικό ημιτόνιο: Ημιτόνιο του οποίου οι νότες έχουν ίδιο όνομα. Παραδείγματα (Λα-Λα# - Σι-Σιb - Μι-Μιb)

• Εναρμόνιες Νότες: Εναρμόνιες νότες λέγονται οι νότες έχουν διαφορετικό όνομα αλλά όταν παιχτούν ακούγονται ίδια. Παράδειγμα (Λα#-Σιb - Μι#-Φα)

• Τριημιτόνιο: Ονομάζονται δύο νότες που απέχουν μεταξύ τους τρία ημιτόνια. Παράδειγμα (Λα-Σι# - Σιb-Νο#)

 ΠΩΣ ΚΑΝΩ ΕΝΑ ΤΑΞΙΜΙ: Το ταξίμι είναι μία μορφή σύνθεσης της στιγμής. Είναι στιγμιαίο, αυθόρμητο και δεν είναι προσχεδιασμένο. Είναι η απόδειξη του πόσο βιρτουόζος και ώριμος παίχτης είσαι. Είναι μία κατάθεση ψυχής και πρέπει να είσαι χαλαρός και να έχεις τη διάθεση να το κάνεις. Το ταξίμι είναι η ιερή στιγμή του οργανοπαίχτη.ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΠΕΤΥΧΟΥΜΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΠΑΝΩ ΣΕ ΜΙΑ ΚΛΙΜΑΚΑ - ΔΡΟΜΟ ΠΟΥ ΞΕΡΟΥΜΕ (ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΟΣ-ΙΔΙΑ ΜΕ ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ).ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΖΟΥΜΕ ΔΗΛΑΔΗ ΠΑΝΩ ΣΤΙΣ ΝΟΤΕΣ ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ Η ΚΛΙΜΑΚΑ Ή Ο ΔΡΟΜΟΣ.